Tag: oorlog
Pagina 1/3
Civil War
Ik ben inmiddels zo geconditioneerd dat ik elk moment zombies denk te ontwaren. Het gesloopte Amerika dat in Civil War is te zien, is het decor zoals we dat kennen uit films en series als Dawn of the Dead, World War Z, The Walking Dead en The Last of Us, of de Britse tegenhanger 28 Days Later. Die laatste is geschreven door nu regisseur Alex Garland, waarmee voor hem de cirkel weer rond is. Hij liet met Annihilation, Ex Machina en Devs ook al zien dat hij zich goed thuisvoelt in het dystopische genre. …
Lees meer
De Joodse Raad
Ik laat me niet uit over het waarheidsgehalte van deze serie. Daarvoor weet ik te weinig van het onderwerp en de personages. Er zullen zeker zaken niet kloppen en er zijn altijd mensen die hun eigen waarheid hier niet terug zien, zoals bv al eerder gebeurde bij De Oost. Maar als drama is De Joodse Raad (het ‘contactorgaan’ tussen de nazi’s en de Joodse Nederlanders) geweldig. Met een ijzersterke Pierre Bokma, als voorzitter David Cohen. Bokma speelt hem als een gepijnigde maar dictatoriale en plichtsgetrouwe man die in een onmogelijke positie terechtkomt en langzaam de vernieling in gaat. Tegenover …
Lees meer
Godzilla Minus One
Het monster met de naam Godzilla is zo mythisch dat het een eigen genre heeft gekregen met steeds nieuwe versies van een nauwelijks veranderend verhaal. Daarin zijn personages eigenlijk irrelevant, het gaat er vooral met hoeveel geweld en aangerichte schade het monster tekeer gaat. In Godzilla Minus One is dat anders. Het menselijke verhaal staat hier juist voorop en de verwoesting die Godzilla aanricht en de wanhopige pogingen om hem te stoppen zijn helemaal verweven met het verhaal van de hoofdpersoon. In de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog landt kamikazepiloot Kōichi Shikishima met zijn vliegtuig op Odo Island vanwege …
Lees meer
The Outpost
The Outpost gaat over de oorlog in Afghanistan en Irak, een onderwerp dat de afgelopen twintig jaar op allerlei manieren is benaderd. Van de jacht op Bin Laden (Zero Dark Thirty) en andere onderzoeksfilms (Green Zone), psychologische oorlogsvoering en de stress die daarbij hoort (Eye In the Sky, The Hurt Locker), empathie met de bevolking (The Kite Runner), een documentaire als Restrepo en combinaties van allerlei elementen (alle seizoenen van Homeland, Rendition). The Outpost stamt uit 2019, gaat over het beleg van Kamdesh in 2009 maar voelt meer als een vervolg op Black Hawk …
Lees meer
De Oost
Er zijn ontzettend veel boeken en andere publicaties verschenen over Nederland versus de Indonesiers, in de onafhankelijkheidsoorlog die beide partijen tussen 1946 en 1949 uitvochten. Films zijn er echter nauwelijks. Terwijl dat toch de manier is waarop je een groot publiek mee kan voeren, je veel beter emoties aan kan boren dan in boeken en je kan helpen een mening te vormen over wat daar is gebeurd. Daarom alleen al is De Oost belangrijk. Tijdens de jaarlijkse herdenking van de Japanse capitulatie op 15 augustus werd er in Amsterdam een poging gedaan eerherstel te vragen voor kapitein Raymond Westerling. Deze …
Lees meer
De Stamhouder
Truth is stranger than fiction. Aan deze aan Mark Twain toegeschreven quote moest ik vaak denken tijdens het kijken naar de verfilming van De Stamhouder, het boek van Alexander Münninghoff. Daarin vertelt hij het verhaal van zijn familie met een Russische gravin als grootmoeder, de puissant rijke Nederlandse zakenman Joan Munninghoff als grootvader, vader Frans die aan de kant van de Nazi’s vocht in WOII en moeder Wera die werd verstoten door zowel grootvader als Frans. Daar voegen zich nog talloze personages bij met als decor Letland, Duitsland en Nederland en zowel de directe gruwelen als de lange schaduw van …
Lees meer
The Old Man
Er zijn eigenlijk vier oude mannen in deze serie die allemaal een verleden delen in de Afghaanse Oorlog (1979-1989). Daarin streden de Moedjahedien tegen de Sovjets die het land eind 1979 binnen waren gevallen. De Amerikanen leverden steun aan de Afghaanse warlords, volgens het motto: de vijand van mijn vijand is mijn vriend. Maar een ongemakkelijke positie was het wel. The Old Man gaat over twee Amerikanen die in deze periode actief waren in Afghanistan: voormalig CIA-agent Dan Chase (Jeff Bridges) en FBI Assistant Director for Counterintelligence Harold Harper (John Lithgow). Ze worden daarin gesteund door FBI-directeur Morgan Bote die …
Lees meer
De slag om de Schelde
Het moet voor veel Zeeuwen frustrerend zijn geweest dat hun ‘slag’ een stuk minder bekend is dan die bij Arnhem. Operation Market Garden kent iedereen maar de Slag om de Schelde? Geen idee zullen velen zeggen. Deze film doet een dappere en ook wel geslaagde poging om dat euvel te verhelpen. Tegelijk met die in Arnhem werd in de Scheldemond in Zeeland een strijd gevoerd om de haven van Antwerpen bereikbaar te houden voor geallieerde schepen. Paula van der Oest schreef het scenario waarin drie adolescenten centraal staan: Teun (die in het stadhuis van Vlissingen werkt), de Britse piloot William …
Lees meer
The Plot Against America
David Simon, maker van onder andere The Wire en The Deuce, verfilmde het boek van Philip Roth waarin de auteur een alternatieve werkelijkheid schetst waarin de Nazi’s ook in de VS aan de macht kwamen. Veel fantasie had Roth daarvoor niet nodig. Hij heeft weliswaar altijd volgehouden dat zijn verhaal over luchtvaartheld Charles Lindbergh die Roosevelt verslaat in de verkiezing van 1940 geen politieke allegorie was, maar sinds het boek in 2004 uit kwam is er in de politiek veel veranderd. Zeker sinds de winst van Trump in 2016. Franklin D. Roosevelt zat aan het begin van WOII …
Lees meer
Bankier van het verzet
Mijn jaarlijkse oorlogsfilm rond 5 mei kwam ditmaal gewoon op tv. Bankier van het verzet vertelt wederom een verhaal over de Tweede Wereldoorlog, een periode die voor Nederland een onuitputtelijke bron voor boeken en films blijft. En het verhaal hierin is zelfs helemaal nieuw, voor film dan. Dat het nog steeds niet verteld was, zal vooral liggen aan het idee dat bankzaken zich niet lenen voor oorlogsfilms. Het in het geheim verzamelen en uitgeven van geld en dat administreren met oude waardedocumenten, klinkt nou eenmaal niet zo spannend. De film maakt van de bankier in kwestie, Walraven “Wally” van Hall …
Lees meer
De pest van Albert Camus
De Franse filosoof, journalist, schrijver en Nobelprijswinnaar Albert Camus schreef zijn roman De pest in 1947. Het boek was een directe reactie op de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog. De ziekte zelf en het overwinnen ervan zijn een metafoor voor de strijd tegen de nazi’s, de bruine pest. In deze coronatijden is de oorlog in de meeste getroffen landen ver weg, maar verder zijn de parallellen tussen het boek en de bizarre werkelijkheid van 2020 opvallend groot. Escher heeft De pest, en ander werk van Camus, met veel aandacht gelezen. En ook nu staat het weer volop in de belangstelling. …
Lees meer
Dunkirk
Het oorlogsgeweld is in Dunkirk voortdurend te horen maar toch blijft het nogal op afstand. Het strand is hier een gevangenis die is voorzien van muren in de vorm van Duitse troepen die langzaam dichterbij komen. Het is ver verwijderd van de hel zoals die in Saving Private Ryan te zien was. Christopher Nolan maakte een oorlogsfilm zonder vijand waarin het drama zich langzaam ontvouwt. Een enkel bootje met drie opvarenden en een enkel Brits jachtvliegtuig dat over de zee scheert, markeren de overlevingsstrijd daaronder. De evacuatie van ruim driehonderdduizend Engelse militairen uit de Noord-Franse havenstad Dunkerque was een van …
Lees meer
De Kultuurkamer
De bladzijde voor de eerste week van januari 1942 vulde Escher niet met afspraken maar met een lijstje. Hij noteerde voortdurend lijstjes in zijn agenda, van boodschappen en treintijden tot lijsten van verkocht werk en het gewicht van hemzelf en zijn gezin, maar dit was een heel bijzonder lijstje. Het bevatte de namen van de kunstenaars die toegetreden waren tot de op 25 november 1941 opgerichte Kultuurkamer. In Duitsland zelf was op 22 september 1933 de Reichskulturkammer opgericht door propagandaminister Joseph Goebbels. Ook de Nederlandse variant moest ten dienste staan van de bezetter en zijn nationaalsocialistische ideologie. Trefwoorden waren nationalisme, …
Lees meer
Darkest Hour
Dit is de film van Gary Oldman. Alles draait om zijn vertolking van Winston Churchill, de man die in begindagen van WOII uit het politieke slop gehaald werd om de tirannie van de Nazi’s te weerstaan. Churchill wist dat het zijn finest hour zou kunnen worden in wat voor de wereld de darkest times waren. Door de manier waarop Oldman hem portretteert, als een van pretoogjes voorziene raspoliticus die opleeft bij tegenslagen, laveert Darkest Hour voortdurend tussen drama en ironie. Voor de rol van Oldman zelf is dat prima, al weet ik niet in hoeverre Churchill echt zo’n ondeugd was …
Lees meer
Wonder Woman
In een sterk staaltje typecasting speelt de presidentsvrouw en president uit House of Cards, Robin Wright, in Wonder Woman de vrijwel onoverwinnelijke generaal Antiope. Eigenlijk is zij het feministische boegbeeld dat velen zagen in de heldin. Het is wat mij betreft sowieso wat vreemd om Wonder Woman als zodanig te zien, het blijft gewoon een superheldenfilm, maar het is wel een geslaagde. Mooi hoe historische elementen in zo’n fantasyfilm als deze vermengd worden met het verhaal van de Amazones en de zichzelf ontdekkende superheldin. In dit geval is dat WOI, waar het in bijvoorbeeld Captain America: The First …
Lees meer
Platoon
Mijn oorlogsfilm van dit jaar (vaste prik rond 4 en 5 mei) is Oliver Stones Vietnam-coming-of-age-testosterondrama over de verse recruit Chris Taylor (Charlie Sheen) die in korte tijd doordrenkt wordt met de gruwelen van een grondoorlog. Tegen een tegenstander die je niet kent, in een gebied dat je niet kent en om redenen die je niet kent. Taylor komt klem te zitten tussen de meedogenloze sergeant Barnes (Tom Berenger) en de net zo ervaren maar meer idealistische sergeant Elias (Willem Dafoe). Stone weet de waanzin goed over te brengen. Hij schuwt het grote gebaar niet, zeker niet als hij het …
Lees meer
Zulu
Nooit eerder gezien, deze classic over een regiment van circa honderd Britse soldaten dat in de Zoeloe-oorlog van 1879 vecht tegen een aanvalsmacht van 4.000 Zoeloekrijgers. De belegering werd bekend als de Slag om Rorke’s Drift. De film is gemaakt in een tijd dat de neergang van het Britse empire al lang gaande was maar waarin er nog wel met veel ontzag naar het roemrijke verleden gekeken werd. De Britten worden hier als de beschaafde helden neergezet die strijden tegen een anonieme minder ontwikkelde vijand. Ook onderling is er strijd, opgeroepen door het verschil in rangen. Michael Caine debuteerde …
Lees meer
100 jaar Tank
Niet alleen Schiphol bestaat deze week 100 jaar. In 1916 landde het eerste vliegtuig op onze luchthaven en in dat jaar verscheen ook de eerste tank aan het front. Een Britse Mark 1 joeg de Duitsers de stuipen op het lijf tijdens de slag bij Flers-Courcelette. Ik heb een tijdlijn gemaakt over deze oorlogsmachine.
Lees meer
Fires on the Plain
De jaarlijkse oorlogsfilm rond 4 en 5 mei is wat verlaat vanwege een Hemelvaartweekend dat alle aandacht opslokte. Daarom maar eens flink uitpakken met deze zwart-witklassieker waarin een groep Japanse soldaten moet zien te overleven op het Filipijnse eiland Leyte in de nadagen van het conflict in de Stille Zuidzee. Regisseur Kon Ichikawa duikt diep de lichamelijke en psychologische hel in als soldaat Tamura door het desolate landschap doolt. Hij is zwak maar leeft nog omdat hij door zijn tbc niet is opgegeten door zijn collega’s. Fires on the Plain is zowel schitterend in de manier waarop het landschap gevangen …
Lees meer
The Last Valley
Een onontdekt meesterwerk is het niet, maar toch was deze historische film over een idyllische vallei tijdens de 30-jarige oorlog (1618-1648) een aangename verrassing. Ik had werkelijk nog nooit gehoord van The Last Valley. Uitgebracht in 1971 met in de hoofdrollen toch twee grote sterren (Michael Caine en Omar Shariff), is deze film van James Clavell (vooral bekend van de tv-serie Shogun) in de vergetelheid geraakt. Onterecht. Caine speelt een Duitse kapitein (hij heeft een lekker aangezet maar passend accent) die niet anders weet dan dat hij oorlog voert. In hun plundertochten door het Duitse rijk komt zijn regiment terecht …
Lees meer
Son of Saul
Hoe vreselijk en aangrijpend het lot van de slachtoffers ook is, het verhaal van Saul raakt me toch niet echt. Het is allemaal erg goed gemaakt en door de zeer subjectieve cameravoering wordt je als kijker ook goed meegevoerd in de persoonlijke zoektocht van de hoofdrolspeler. Maar ik betrap me erop dat ik afdwaal. Afstompendheid tonen moet voor deze film, maar ik kan er na een tijd niet zoveel meer mee. De film is aan alle kanten de hemel ingeprezen en ik snap ook wel waarom. Door de manier van filmen, met zeer weinig scherptediepte waardoor alles verder dan een meter van Saul out of …
Lees meer
Pastorale 1943
4 en 5 mei: ik kijk naar een (liefst Nederlandse) oorlogsfilm. Pastorale 1943 heb ik tig jaar geleden gezien en bevat in mijn geheugen vooral veel seks. Dat valt mee. De film is vooral erg kneuterig, knullig en slecht geacteerd. Aan het einde van de film laat Rutger Hauer nog even zien hoe het wel moet. In een klein rolletje als de Duitse officier die zijn broer uit de penarie komt helpen weet hij meer indruk te maken dan de rest van de cast bij elkaar. De enige die iets laat zien wat er op lijkt is hoofdrolspeler Frederik de Groot. …
Lees meer
Die Blechtrommel
Als eerbetoon aan de overleden Günter Grass kijk ik naar de verfilming van zijn debuutroman uit 1959. Ik had m wel al eerder gezien maar dat is echt jaren geleden. Die Blechtrommel won de Oscar voor buitenlandse film en de Gouden Palm (samen met Apocalypse Now). Critici en publiek waren gek op deze surrealistische allegorie over Oscar, een jongen in het door Nazis bezette Polen die weigerde te groeien. Hij wilde niet groot worden omdat volwassen allemaal gek zijn. Terugkijkend constateer ik dat het vooral Oscar is die niet helemaal spoort. Die Blechtrommel doet denken aan films van Federico Fellini of …
Lees meer
The Imitation Game
Altijd mooi, zo’n waargebeurd verhaal. Maar het zet me ook op scherp: is het wel echt allemaal zo gegaan? Nee natuurlijk, een film is een versie van de werkelijkheid. Ook als de makers zich baseren op feiten. Er zijn altijd gaten tussen die feiten en die moeten opgevuld worden. Maar in het geval van The Imitation Game wordt het soms wel erg mooi gemaakt allemaal. Het resulteert in een soepel verteld verhaal met genoeg gebeurtenissen om te blijven boeien, maar het is ook wat gladjes. Sterkste punt van de film is de hoofdrol van Benedict Cumberbatch. De acteur heeft precies die arrogante, …
Lees meer