De Italiaanse cinema heeft een lange traditie in het maken van films waarin de plot slechts bijzaak is. Dat begon al met de experimentele films van de Futuristen in de jaren tien en twintig en Michelangelo Antonioni is er beroemd mee geworden. Paolo Sorrentino begon zijn filmcarrière met plotgedreven films als L’uomo in più en Le conseguenze dell’amore maar met de jaren begon hij er steeds meer van af te wijken. Dat ging geleidelijk. Il Divo heeft nog een duidelijk plot maar daarin was al goed te zien dat hij meer aandacht ging besteden aan losse scenes die samen tot een ervaring moesten leiden. Met La grande bellezza en Youth ging hij daarmee verder. Daarin is met wat goede wil nog wel een verhaal te ontdekken maar het zijn toch vooral films waarin een hele serie bijzondere scenes elkaar opvolgen zonder dat er een doorlopende lijn is te ontdekken. Met zijn Vaticaanseries The Young Pope en The New Pope gaat hij nog een stukje verder.

Aan het begin The New Pope ligt de jonge paus in een coma, zijn fanatieke volgelingen in verbijstering achterlatend. Deze Pius XIII (Jude Law), ook wel ‘Lenny’, was een hedonistische paus met een strak lichaam en voortdurend omringd door fans. Hij is niet dood maar zijn nieuwe staat vraagt wel om een vervanger. Een vervanger die nooit aan hem zal kunnen tippen. De machiavellistische kardinaal Angelo Voiello (de fabuleuze Silvio Orlando) moet dat regelen. Hij wil het liefst zelf paus worden maar hij beseft dat de tijd nog niet rijp is. Na een tussenpaus die al na een paar dagen het loodje legt, komt hij uiteindelijk uit bij Sir John Brannox (John Malkovich), een Brit die van zijn immense landgoed getrokken moet worden om de zware taak te gaan vervullen. Brannox lijkt timide maar brengt een groot jeugdtrauma mee waarmee zijn kardinalen niet echt raad weten.

Wat volgt is een serie verwikkelingen waar je met wat fantasie een verhaallijn in zou kunnen ontdekken, maar The New Pope is toch vooral een aaneenschakeling van verwarrende, vervreemdende, verstilde en bizarre scenes. Voordat je van de verbazing bekomen bent, heeft Sorrentino alweer een afslag genomen. Hij verbluft zijn kijkers met een optocht van prikkelende personages (waaronder een echte Marilyn Manson en Sharon Stone), begeleid door een pompende soundtrack die van het Vaticaan een hedonistisch hemelportaal maakt. Als Lenny weer herrijst wordt dat hedonisme alleen maar versterkt, wat goed te zien is in de aangepaste opening credits waarin hij in lichtgevende witte slip over het strand paradeert en dames in bikini in katzwijm vallen. Het visuele vernuft spat van het scherm maar The New Pope is ook afstandelijk en wat te bijdehand. De filosofische aspecten van de macht, waar Sorrentino iets over lijkt te willen zeggen, komen niet echt uit de verf.