Het niveau van The Social Network haalt deze serie over de opkomst van een technologiebedrijf niet, maar hij komt een eind. Het starten en ontwikkelen van zo’n bedrijf is interessant omdat het over creativiteit en botsende visies gaat. Dat leidt soms tot grote successen, zoals in The Playlist. Maar ook tot veel gefaalde pogingen (zoals te zien was in het schitterende Halt and Catch Fire) of juist enorme mislukkingen (denk aan The Dropout). Op Netflix wordt The Playlist zo geïntroduceerd: In dit fictieve verhaal willen een Zweedse tech-ondernemer en zijn partners een revolutie ontketenen in de muziekindustrie met een legaal streamingplatform. De makers wilden duidelijk niet in hetzelfde juridische moeras belanden als dat waarin de oprichters van Spotify zich storten.
In The Playlist is Daniel Ek, de Zweedse tech-ondernemer en het brein achter het ontstaan van Spotify, de centrale figuur. Maar de serie wisselt elke aflevering slim van perspectief om zo te laten zien dat herinneringen gekleurd zijn en dat je als deelnemer altijd een subjectieve blik hebt. Het helpt ook om Daniel, die als persoon nogal saai is, wat meer kleur te geven. In aflevering 2 wordt bijvoorbeeld gekeken naar de zakelijke kant van de zaak en in het bijzonder naar Sony Music en diens Zweedse baas Per Sundin. In aflevering 3 volgen we Spotify’s juriste Petra die de strijd aan moet om de muziekrechten in een wereld die niet klaar is voor het concept dat haar bedrijf promoot. In aflevering 4 zien we Andreas, een getalenteerde (ook nogal autistische) coder die erin slaagt de instant beloning te bieden waarnaar de muziekliefhebber zo verlangt. Maar natuurlijk zijn er ook slachtoffers.
De laatste twee afleveringen zijn in vergelijking nogal somber, met een blik op de manische geldschieter Martin Lorentzon en Bobbi T., een zangeres die juist lijdt onder het effect dat Spotify heeft gehad op haar leven. Dat zijn ook de afleveringen waarin het fictieve zich laat zien: ze werpen een blik in de toekomst van Spotify. Dat voelt raar na het voorafgaande en het verhaal wordt ook direct minder interessant. Al doen Martin en Bobbi hun best me mee te nemen.
Door deze wisselende focus leer je in elk geval begrijpen hoe revolutionair deze technologie was, en hoe het de muziekpiraterij van de ene op de andere dag om zeep hielp. In de eerste drie afleveringen wordt veel aandacht besteed aan The Pirate Bay, dat andere Zweedse fenomeen. Maar dat is ineens verdwenen als Spotify de markt heeft overgenomen. De verschillende versies van het verhaal laten ook zien dat er geen waarheid is. Iedereen heeft zijn eigen visie op de geschiedenis, zelfs als die nog maar zo kort geleden is. Akira Kurosawa gaf daar met Rashomon al ooit het oervoorbeeld van.
De serie is ook visueel indrukwekkend. In The Playlist worden vrijwel alle verschillende locaties getoond in de vorm van een centrale hal en een serie deuren die door licht, cuts en open- en dichtgaande deuren steeds andere rollen vervullen. Dan zijn hier de coders bezig achter hun tafels, dan zijn het de burelen van Sony, dan weer een klassiek advocatenkantoor of een druk vliegveld. Geweldig gedaan. De sfeer onder de jonge coders en de uitbundige taferelen baden in zacht en warm licht terwijl het succesvolle, maar keiharde Spotify het moet doen met een koude en grijze belichting. De soundtrack is volledig anecdotisch en caleidoscopisch, maar dat is ook logisch: de technologie moet gedemonstreerd worden en dan is variatie belangrijk.
Ik heb zelf de periode van Napster, Limewire, Grokster, The Pirate Bay en andere illegale downloadsites meegemaakt. En natuurlijk ook de tijd dat je alle muziek die je wilde hebben op CD moest kopen of die moest kopiëren. Het is eigenlijk best bizar om te constateren dat dit nu iets uit het verre verleden lijkt. Spotify heeft de muziekwereld op z’n kop gezet. For good and for bad.