‘Get away from her, you bitch!’ Kenners van de Alien-cyclus veren op en zien direct de met pulse rifle omhangen Sigourney Weaver voor zich. In Alien en Aliens groeide ze als Ripley van een timide vrouwelijke commandant uit tot bikkelharde heldin. Een vrouwelijke actieheld die met machismo en bravoure de tegenstand te lijf gaat, is niet nieuw. Aliens stamt uit 1986, maar ook daarvoor kwam de stoere vrouw al menigmaal het filmdoek binnen walsen.

Van de journaliste met haar op de tanden in His Girl Friday tot Sarah Connor in The Terminator. Die lijst is afgelopen jaren exponentieel gegroeid, culminerend in staalharde tantes als Trinity in de Matrix-cyclus, Starbuck in de Battlestar Galactica remake en Charlize Theron in Mad Max: Fury Road. Ook in het superheldenuniversum verschuiven de normen. Afgelopen maand gooide Netflix seizoen 1 van Marvel’s Jessica Jones de wereld in. Een lesbische heldin.

Een held is een held

Een held is een held, of die nou borsten heeft of niet. Zou je zeggen. Toch zijn de voorbeelden hierboven allemaal uitzonderingen op de regel. Vrouwen moeten volgens die regel vechten voor een rol als ze boven de 40 zijn. De jonkies hebben in Hollywood meer te kiezen, maar moeten dan wel genoegen nemen met een salaris dat achterblijft bij dat van hun mannelijke collega’s. Sowieso zijn er minder rollen voor vrouwen. De Universiteit van Californië concludeerde onlangs dat in de 100 meestverdienende films tussen 2007 en 2014 slechts 30 procent van de rollen werd gespeeld door vrouwen.

De gender swap

Maar er lijkt iets te veranderen. In Our Brand Is Crisis speelt Sandra Bullock (ooit bekend geworden als breekbaar meisje dat boven zichzelf uitstijgt in Speed) een campagnemanager van een politicus. De film is geproduceerd door George Clooney. Tot zover niks nieuws. Maar Bullock was niet de eerste keus voor de rol. Dat was Clooney zelf. Bullock speelt een personage dat in eerste instantie was geschreven voor een man. En het is niet de enige gender swap. In 2010 speelde Angelina Jolie de hoofdrol in Salt, waarvan het script in eerste instantie geschreven was voor Tom Cruise. Jodie Foster speelde in Flightplan eveneens een personage dat was geschreven voor het andere geslacht.

Dat waren nog uitzonderingen, maar Hollywood lijkt nu in hoog tempo mannen te vervangen door vrouwen. The Secret In Their Eyes is een remake van de Argentijnse thriller El secreto de sus ojos uit 2009. Hierin speelt Julia Roberts een vrouw die te maken krijgt met het verlies van haar dochter. In het origineel ging het echter om een man die zijn vrouw verloor. In de thriller The Gray Man heeft Charlize Theron de plek ingenomen van Brad Pitt. Martial arts kampioene Ronda Rousey volgt Patrick Swayze op in de remake van actiefilm Road House. Daarmee is de rol van uitsmijter in een ruige bar qua gender swapping wel de grootste triomf.

Maar het kan rigoureuzer. Ocean’s 11, al twee keer gemaakt met een mannelijke cast, wordt voor een derde keer gemaakt. Nu met louter vrouwen. Regisseur Paul Feig vervangt in zijn versie van Ghostbusters het complete team spokenjagers door spokenjaagsters. Heiligschennis volgens sommigen, maar verfrissend is het zeker. Met deze voorbeelden is Hollywood niet ineens een feministisch bolwerk, maar er wordt wel serieus werk gemaakt van sterke vrouwenrollen. Nu alleen nog even af zien te komen van die remake-manie.

Dit stuk verscheen eerder in MacFan 122 (januari/februari 2016)