Dat was een mooie verrassing. Een eenmalige vertoning in Pathe Buitenhof vanwege Halloween. In de director’s cut, al voegt die wat mij betreft weinig toe. The Exorcist is een unieke en gedurfde film. Nog steeds, 45 jaar na de release.
Ik heb deze zomer de autobiografie van William Friedkin gelezen en daarin beschrijft hij het productieproces van de film tot in detail. Van de eerste gesprekken met de auteur van het zeer succesvolle boek, William Peter Blatty, tot de werktijden van de nog zeer jonge Linda Blair en manier waarop de special effects werden gedaan. Ook las ik het verhaal van de stem waarmee Regan praat als de demon in haar het overneemt en dat van L’Empire des lumières van René Magritte, het schilderij dat model stond voor de aankomst van Father Merrin. Eigenlijk is The Exorcist niet geschikt voor Halloween; religie speelt hier een centrale rol en er zitten eigenlijk weinig jump scares in. Het is zeer vakkundig gemaakte thriller met bovennatuurlijke elementen en een rotsvast geloof in duiveluitdrijving als een bestaand en niet te onderschatten fenomeen. Al moet je als atheïst wel even schakelen. De Duivel laat zich hier uitdrijven door twee priesters die voorlezen uit de Bijbel, met een kruis zwaaien en ‘The power of Christ compells you!‘ schreeuwen. Maar het wordt als een feit gebracht. Het kwaad is in de wereld en kan zich op deze wijze manifesteren. Het is een boodschap die op deze uiterst serieus gebrachte wijze nog steeds heel zeldzaam is. Juist die overtuiging en de manier waarop Friedkin zich erin heeft vastgebeten, vormen de kracht van deze uitzonderlijke film. Het tragische van Friedkin is dat hij de kwaliteit van zijn debuut (The French Connection) en deze zo mogelijk nog betere opvolger nooit meer heeft weten te evenaren.