Halverwege de film zitten inbreker Azad (Jean-Paul Belmondo) en politie-inspecteur Abel Zacharia (Omar Sharif) tegenover elkaar in een restaurant in Athene. De eerste had een steak frites voor zijn neus maar Zacharia laat het weghalen en vervangen door een enorm plateau met Griekse specialiteiten. Vervolgens begint hij alle geneugten van dolma’s, oesters, imam bayildi (aubergine met tomaat), viskuit en moussaka (dit is 1971, dus alles druipt van het vet) uit te leggen aan de onwetende Fransoos, inclusief de bereidingswijze en hoe je het moet eten. Het is een absurde scene die weinig doet voor het verhaal maar toch past bij deze film.
The Burglars (originele titel: Le casse) begint met een in volledige stilte uitgevoerde inbraak in het huis van een scheepsmagnaat. Tot in detail wordt getoond hoe de inbrekers erin slagen de safe (met daarin een collectie smaragden) te openen met hulp van een uiterst ingenieuze koffer met toetsenborden, ponskaarten, een precisieboor en meer gadgets. De scene doet denken aan Rififi, maar het grote verschil is dat The Burglars deze serieuze toon afwisselt met actie, geweld, romantiek en comedy. Het schiet alle kanten op, passend bij de rouwdouwer Jean-Paul Belmondo. Een beperkt acteur maar wel toegewijd en altijd met de sympathie van de kijker aan zijn kant. Daartegenover staat Omar Sharif. Zijn Zacharia is een corrupt inspecteur die het etentje gratis aan kan bieden omdat niemand hem tegen durft te werken. Hij is vastberaden om de smaragden voor zichzelf te krijgen en is bereid om de complete Atheense politie daarvoor in te zetten. Daarmee worden de ‘stakes’ wel erg hoog voor Azad. Zacharia is een sadistische cynicus die veel lacht maar intussen uiterst gevaarlijk is. Gevaarlijker dan de inbrekers die er, op hun geslaagde inbraak na, nogal een potje van maken.
Met prachtige locatie-opnames, fantasierijk camerawerk en een pakkende Ennio Morricone-score, weet de film de aandacht af te leiden van het feit dat het allemaal erg weinig om handen heeft. Ergens is er een duistere noir in verborgen over het morele kompas van misdadigers versus misdaadbestrijders en dat het daar bij die laatste met regelmaat aan ontbreekt. Nu blijft er een ‘campy crime caper’ over met een prima Belmondo (die weer een aantal verbazingwekkende acrobatische stunts uitvoert) en een nog betere Sharif. In een geweldige scene vuurt hij casual kogels af op twee bendeleden terwijl hij slokken whiskey neemt en zegt dat dit niet bevorderlijk is voor zijn mikkunsten. De rest van de cast hangt er wat bij, zeker Dyan Cannon die als femme fatale weinig te doen heeft en vooral op de aftiteling lijkt te staan voor de Amerikaanse markt.
The Burglars is erg vermakelijk, vooral vanwege een aantal spectaculaire actiescenes met als hoogtepunt een geweldige autoachtervolging door de straten van Athene, waarbij je jezelf echt afvraagt hoe ze dit in een drukke stad hebben kunnen schieten. Bullit was twee jaar eerder uitgebracht en regisseur Henri Verneuil was onder de indruk van de achtervolging daarin en wilde hetzelfde doen. Met een twist overigens, deze achtervolging eindigt met een totaal niet passend gesprek tussen Azad en Zacharia over de snelheid waarmee de eerste reed. Bij een andere achtervolging hangt Belmondo aan de zijkant van stadsbussen, middenin het drukke stadsverkeer. Dan is er nog een lange knokpartij en een val van een bouwvrachtwagen, waarbij het een wonder is dat Belmondo dit heeft overleefd. Great stuff.
