Toen Lady Diana op 31 augustus 1997 plotseling overleed kwam dit ook bij mij als een schok. Ik had niets met haar en niets met het Engelse koningshuis, maar dat er iets goed mis wat met de manier waarop zij altijd behandeld was door haar familie en door de pers was wel duidelijk.

Schoonmoeder koningin Elizabeth had grote moeite met haar extraverte karakter, en wilde het na de scheiding van zoon Charles niet meer over haar voormalig schoondochter hebben. Toen ze overleed deed ze het dan ook af als een jammerlijk gebeuren, waar zij en haar familie echter niets mee te maken hadden. De net aangetreden premier Tony Blair en zijn spindoctor Alastair Campbell dachten daar echter heel anders over. De eerste uit bezorgdheid over de relatie van het koningshuis met het volk, en de tweede omdat hij in dit gebeuren een ideaal vehikel zag om het volk als een man achter de nieuwe regering te krijgen.

Ook Charles wilde een groots eerbetoon aan zijn ex-vrouw, omdat hij inzag wat ze voor de Britten had betekend. De koningin trok zich terug op het familiekasteel in Balmoral, en gedurende een week probeerden Tony en consorten haar te bewegen terug te keren en haar gezicht aan het treurende volk te laten zien. Ook ijverden ze voor een staatsbegrafenis voor de voormalig prinses.

Uiteindelijk keerde Elizabeth terug, zocht het volk op en stemde toe in de begrafenis. De tot het vriespunt gedaalde relatie tussen de Windsors en ’the people’ verbeterde, en Tony had gelijk gehad. Al zou Elizabeth dat natuurlijk nooit toegeven.

Dit is het verhaal dat wordt verteld in The Queen, en dat doen regisseur Stephen Frears en zijn crew heel goed. Hij weet de juiste balans te behouden in een plot waarbij de sympathie al snel bij de bevolking en bij Blair had gelegen. Hij laat de worsteling zien van Elizabeth die iets moet doen wat totaal tegen haar aard, haar opvoeding en tegen eeuwenlange tradities in ging. Helen Mirren zet een prachtige en genuanceerde rol neer als de getormenteerde koningin.