Apple heeft haar eerste film uitgebracht. Op 16 december 2016 ging 808: The Movie in première op Apple Music. Daarnaast is de documentaire over de geschiedenis van de legendarische drumcomputer Roland TR-808 ook te koop op iTunes. De film werd al in oktober 2014 aangekondigd en ging in 2015 ook kort draaien, op het SXSW festival, maar de wereldwijde release liet wat langer op zich wachten. Het zal alles te maken hebben met de plannen die Apple heeft voor Apple Music, met de integratie van audiostreams, podcasts, radio, eigen tv-programma’s en dus ook exclusieve films en documentaires. Het is een ingewikkeld plaatje om rond te breien.
Cash Money
Apple stapt dan ook laat op deze trein. Aanbieders als Netflix, Amazon en HBO hebben een voorsprong. Ook concurrent Spotify staat in de startblokken. Dat komt met een eigen serie muziekdocumentaires, onder de verzamelnaam Landmark. De eerste daarvan gaat over de band Metallica. Voor Apple blijft het in elk geval niet bij 808, The Movie. De documentaire The Cash Money Story: Before Anythang is ook al aangekondigd. En er volgt meer. Apple zou ervaren marketingdirecteuren bij studio’s en kabelnetwerken benaderd hebben voor een baan en is volop bezig om rechten op dramaseries te kopen. De eerste resultaten hiervan moeten eind van dit jaar te zien zijn voor de abonnees van Apple Music. Dat zijn er al 20 miljoen maar Spotify zit al op het dubbele en Netflix heeft er zelfs ruim vier keer zoveel.
In hun gevecht om de consument zou de nieuwe generatie contentaanbieders eens naar de grote Hollywoodproducenten uit het verleden moeten kijken. Giganten als MGM, Warner Bros., 20th Century Fox, Paramount, RKO en Universal bepaalden wat mensen te zien kregen, waar ze dat zagen en wie er in die films speelden. Met ijzeren hand controleerden ze de productie, de marketing en de distributie van hun films. Acteurs, regisseurs en al het andere personeel stond onder contract en ze waren verplicht te werken aan de films die de studio’s voor ze koos. De controle was zo groot dat zelfs bioscoopketens in eigen bezit waren zodat de omzet volledig in eigen hand bleef.
Macht verdeeld
Interessant die totale controle, denken Apple, Spotify, Netflix en consorten. Maar het ligt genuanceerder. Die grote Hollywoodstudio’s hadden weliswaar veel macht, maar die hadden ze onderling verdeeld. Ieder richtte zich bijvoorbeeld op een genre waar ze in uitblonken. Zo stond Universal bekend om zijn horrorfilms, maakte RKO veel musicals en was 20th Century Fox verantwoordelijk voor veel films met volwassen thema’s als racisme, rechtszaken en huwelijksproblemen. Het was een oligarchie waarvan ieder profiteerde.
In het internettijdperk is dit nog ongebruikelijk. Bedrijven doen er juist alles aan om hun concurrenten uit de markt te drijven en alle macht naar zich toe te trekken. The winner takes all. Daarbij komt dat de huidige generatie contentaanbieders te maken heeft met een publiek dat enorm is veranderd ten opzichte van dat in de jaren twintig tot zestig van de vorige eeuw. Waar filmliefhebbers toen reikhalzend uit keken naar de nieuwe Gary Cooper, Clark Gable, Cary Grant, Elizabeth Taylor of Marilyn Monroe, zijn filmconsumenten nu veel meer snackers geworden. Loyaliteit is er nauwelijks en een andere aanbieder is zo gevonden. Natuurlijk proberen de nieuwe aanbieders die consument aan zich te binden met abonnementen, maar het is een moeizaam gevecht. Het is afwachten of het winner-takes-all-principe overboord gegooid wordt en ieder zich richt op een eigen deel van de markt. Voor nu is het gevecht nog volledig open.
Dit stuk verscheen eerder in MacFan 129 (maart/april 2017)