In de VS vinden cameragetuigenissen van misdaden sneller hun weg naar internet dan in Europa. Met de app Cop Watch worden beelden direct naar YouTube gestuurd. Dat de smartphone van passanten steeds belangrijker wordt bij de bestrijding van misstanden, bleek deze week weer toen een ongewapende zwarte man in South-Carolina door een blanke politieagent werd doodgeschoten. Acht kogels troffen hem in de rug. Het was puur toeval dat de opname werd gemaakt en is gepubliceerd. Zonder beelden had er geen haan naar gekraaid.

Ingrijpen als de politie zich misdraagt of als een burger een strafbaar feit pleegt is stap één, maar dat gaat veel mensen te ver. Je moet erg stevig in je schoenen staan en je loopt het risico zelf slachtoffer te worden. Maar ook het maken van een opname van een buitenproportioneel politieoptreden, een aanval op een treinconducteur of een vechtpartij op straat vraagt nogal wat. De smartphone heeft wel een camerafunctie maar het met trillende handen starten daarvan, het opslaan van de video en het publiceren op internet zijn handelingen die tijd kosten en lang niet iedereen tot een goed einde brengt. Dat vraagt om hulpmiddelen die dat allemaal heel eenvoudig maken.

De in de VS verkrijgbare iPhone app Cop Watch begint automatisch met opnemen als de startknop wordt ingedrukt en stuurt de video direct naar YouTube. Het bijzondere is dat Cop Watch samenwerkt met het Network for the Elimination of Police Violence, een advocatencollectief uit Toronto dat zich juridisch ontfermt over het materiaal. Zodra de video op internet staat wordt het collectief geïnformeerd. De video wordt bekeken en de advocaten nemen zonodig contact op met pers en overheidsinstanties als het politieoptreden inderdaad excessief is.

Een Nederlands alternatief is er nog niet. Gezien de oproep van de Stichting Maatschappij en Veiligheid (SMV) om reizigers in te schakelen bij geweld tegen NS-personeel, lijkt een uitbreiding naar misdragingen door burgers logisch. Een platform waarin het SMV als controlerende organisatie achter de app staat kan een interessante combi zijn. Maar denk ook aan een samenwerking met een advocatenkantoor als bureau Brandeis, dat zich specialiseert in technologie en privacy.