A Dangerous Method

3.5/5 

Bij het verlaten van de zaal wist ik niet echt wat ik van de nieuwe Cronenberg moest vinden, en nu eigenlijk nog steeds niet. De groeiende band en het opkomende  conflict tussen Freud en Jung is boeiende materie, maar de manier waarop het verwoord wordt draagt wat mij betreft niet echt bij aan het begrip ervan. Daarnaast gaat de film ook over de ontwikkeling van de psycho-analyse, het innerlijke conflict van Jung zelf en over de transformatie van een patiente in een succesvol therapeut. En die lijnen vechten allemaal om voorrang. Ik heb ervan genoten maar er had meer ingezeten. Een keer herzien zal overigens zeker helpen.

Dat de drie hoofdrolspelers sterke acteurs zijn staat buiten kijf, maar ik vond Viggo Mortenson in de rol van Sigmund Freud nogal afstandelijk. En Keira Knightley als de seksueel hulpbehoevende maar ook manipulatieve Sabina Spielrein gaat wat mij betreft wat over de schreef in haar vertolking. Subtiel is anders, maar toch blijf ik wel gebiologeerd kijken naar haar spel. Michael Fassbender is het sterkst in de rol van Carl Gustav Jung. Hij is in eerste instantie formeel en professioneel in zijn behandeling van Spielrein, maar uiteindelijk laat hij zich meeslepen in haar universum.

De regisseur is duidelijk geinteresseerd in psychoanalyse, en hij wil het onderwerp ook echt uitdiepen. Als je wat dieper graaft is de film ook echt vintage Cronenberg. Centraal staat immers het idee dat elk mens eigenlijk in conflict ligt met de tegenstrijdigheden in zijn eigen persoonlijkheid. Vooral in het geval van Jung is dat duidelijk. Hij probeert om zijn wetenschappelijkheid te verzoenen met zijn seksuele driften – theoretisch tot leven gewekt door Freud en praktisch door Spielrein – met zijn protestantse bourgeois-opvoeding én met zijn interesse in het paranormale. Hij is rationele wetenschapper én irrationeel gevoelsmens. Intellectueel en geil. Probeer dat maar eens vol te houden.

Waar Cronenberg het innerlijk conflict eerder meer visueel illustreerde en met vaak behoorlijk heftige special effects, lost hij het hier op door gesprekken en kleine maar treffende visuele details. A Dangerous Method bevat vele lange conversaties tussen Freud en Jung waarin hij ze in laat gaan op hun eigen theorieen en in hoeverre ze het eens zijn met de ander. Dat is zeker interessant maar het gevaar van ‘afhaken’ zit er wel behoorlijk in. Iets dat mij ook wel een paar keer is gebeurd.
Cronenberg was nog nooit zo ingetogen en gecontroleerd maar wat mij betreft gaat hij hier net wat te ver.