4.5/5
Van de twee kemphanen uit The Sweet Smell of Succes kun je zeggen dat ze vilein, egoïstisch en nietsontziend zijn, maar Jake Gyllenhaal’s Louis Bloom is een regelrechte psychopaat. Iets dat hem overigens flink van pas komt bij zijn nieuw gevonden werk.Louis Bloom leeft vooral ’s nachts en heeft weinig respect voor zijn eigen lichaam. Dat is ook wel te zien aan zijn magere gestalte, holle ogen en een constant starende blik. Als hij op een nacht bij een auto-ongeluk stopt en daar een cameracrew de slachtoffers ziet filmen, liefst zo close mogelijk, is hij ‘hooked’. Hij begint voor zichzelf als filmer van nachtelijke ellende in Los Angeles. Van auto-ongelukken tot straatgevechten, berovingen, inbraken en schietpartijen. Als het maar spectaculair beeld oplevert voor de nieuwszenders. ‘If it bleeds, it leads‘. Het is een baan die op maat lijkt voor Bloom: het gebeurt vooral ’s nachts en je hebt geen kennis of ervaring nodig. Maar belangrijker nog, je dient geen ethisch besef te hebben. Nou, daar heeft Bloom nog nooit van gehoord. Hij heeft voortdurend een grijns op zijn gezicht maar hij maakt nooit echt contact met mensen. Zijn toenadering tot het hoofd van de nieuwszender is vooral een strategische en hun uitwisseling leidt tot genante scenes. Louis is als een man die menselijk gedrag nadoet, alsof hij heel veel in therapeutische zelfhulpsessies heeft gezeten. Hij spreekt in clichezinnen als ‘If you want to win the lottery, you have to earn the money to buy a ticket‘ en ‘A friend is a gift you give yourself’, zijn toehoorders in verwarring achterlatend. Zijn beelden worden steeds heftiger omdat hij steeds verder durft te gaan. Niet gehinderd door enige vorm van zelfreflectie of een moreel standpunt.
Debuterend regisseur Dan Gilroy levert een ijzersterke film af die zowel verontrustend en spannend als grappig is. Cameraman Robert Elswit laat Los Angeles schitteren als een onmetelijk grote en nooit rustende stad. De inktwarte nacht contrasteert hij met talloze lichten die daarin opdoemen. Al die lichten duiden op mogelijk onheil en als insecten worden we gelokt, om opgewacht te worden door de camera van Louis Bloom. De beelden van nachtelijk LA doen sterk denken aan Michael Mann’s Collateral, maar toch heeft Elswit een duidelijke eigen stijl. Maar de grote ster van Nightcrawler is Jake Gyllenhaal (Source Code, Enemy). Hij is werkelijk fenomenaal. Oscarwaardig, al zeg ik het zelf.
De Canadese psycholoog Robert Hare ontwikkelde de Psychopathy Checklist Revised (PCL-R). Deze checklist wordt wereldwijd gebruikt om psychopaten te herkennen:
1) Welbespraaktheid en oppervlakkige charme
2) Overdreven gevoel van eigenwaarde
3) Op zoek naar prikkels en geneigd tot verveling
4) Pathologisch liegen
5) Sluw en manipulatief
6) Gebrek aan berouw of schuldgevoel
7) Geen emotionele diepgang
8) Ongevoelig en gebrek aan empathie
9) Parasitaire levensstijl
10) Gebrekkige zelfbeheersing
11) Willekeurig seksueel gedrag
12) Gedragsproblemen in vroege jeugd
13) Jeugddelinquentie
14) Geen realistische doelen op lange termijn
15) Impulsief
16) Onverantwoordelijk gedrag
17) Geen verantwoordelijkheid nemen voor het eigen gedrag
18) Huwelijken van korte duur
19) Schending van voorwaardelijke invrijheidsstelling
20) Criminele veelzijdigheid
Ik heb niet alles kunnen herleiden in de film maar Bloom voldoet zeker aan punten 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 16 en 17.