Ik ging er eens goed voor zitten. Het plan was echt om de nieuwe Tarantino heel goed te vinden. Een nieuwe film van hem wekt altijd verwachtingen, maar zeker bij deze waren ze hoog. Tarantino haalde zijn inspiratie uit de Italiaanse voorganger uit 1966 maar hij liet zijn verhaal gaan over een slaaf die in een epische zoektocht op zoek ging naar wraak en naar zijn geliefde. Het begin was ook sterk maar het werd allengs vervelender.
Laat ik met de pluspunten beginnen: de film heeft een sterke eigen atmosfeer die echt anders is dan andere westerns of films die met het Amerikaanse slavernijverleden te maken hebben. En met Christophe Waltz als de charismatische premiejager Dr. King Schultz heeft Django Unchained een sterke kern. Als je die figuur althans accepteert als kern. De titelfiguur is tamelijk hopeloos. Hij zegt nauwelijks wat en ik moet allemaal maar aannemen dat hij de ‘fastest gun in the west’ is. Django is gewoon niet zo interessant om naar te kijken. Gelukkig is daar Christophe Waltz die er het merendeel van de film met de beste quotes vandoor gaat. Ook Leo DiCaprio heeft een paar sterke momenten, zeker die als hij zijn gasten confronteert met de echte reden dat ze zijn Candyland bezoeken. De sterkste rol is voor Samuel L Jackson als Candie’s vileine huisslaaf die laat zien dat hij het brein is achter Candyland. Een atypische rol voor Jackson die hij met verve vervult.
Maar daar staan een hoop minpunten tegenover.
Waltz is inderdaad sterk maar zijn rol is voor een groot deel een kopie van die in Inglorious Basterds. Daarnaast wordt zijn gedrag steeds onlogischer gezien de situatie, met als anticlimax de bizarre botsing met Calvin Candie.
Verder is de film echt veel te bloederig. Op het lacherige af. Irene haakte halverwege af met als argument: ik ga hier echt niet langer meer naar kijken. Waarbij dat bloedvergieten maar een deel van de reden was. Ze had achteraf gelijk maar ik wilde toch weten hoe het verder ging.
Beter werd het niet. Het eerste deel, waarin Django en Schultz elkaar ontmoeten en een band opbouwen is verreweg het sterkste deel van de film. Zodra ze de 3 Brittle brothers gedood hebben is de film eigenlijk voorbij. De bevrijding van Broomhilda en vernietiging van Candyland vormt in Tarantino’s ogen de finale, maar voor mij voelde het als mosterd na de maaltijd.
Zoals bij Death Proof en Inglorious Basterds ook al het geval was weet Quentin geen maat te houden. Nergens, maar vooral niet als het om de eindeloos uitgerekte dialogen gaat. In het begin is dat nog grappig en ik geniet ook van het woordenspel, maar het wordt steeds vervelender naarmate de film vordert. De film duurt ruim 2,5 uur maar daar hadden zeker 45 minuten uit gehaald mogen worden. Door al die dialoogscenes wordt Django Unchained veel te traag, alsof je in een auto zit waarbij iemand voortdurend pesterig op de rem trapt. De dood van Tarantino’s vaste editor Sally Menke zal zeker bijgedragen hebben tot dit hopeloze resultaat.
Er zijn critici die wijzen op Tarantino’s afkeer van politieke correctheid en dat het gutsende en opspattende bloed, het extreme geweld, een voorkeur voor blaxploitation-films en zijn behandeling van vrouwen en minderheden als een grote middelvinger gezien moet worden. Daarmee zouden zijn films in dezelfde categorie vallen als al die films waaruit Tarantino zelf zijn inspiratie haalt: genrefilms met een eigen morele code die buiten het blikveld van het gewone publiek vallen en nooit prijzen zullen winnen, maar waarmee ‘wij echte filmliefhebbers het liefst een avondje doorbrengen. Dat was voorheen ook waar, met zelfs een extra laag die hij aan die genrefilms wist toe te voegen, maar wat mij betreft is hij zijn ‘golden touch’ al een tijd kwijt. Django Unchained is vaak gewoon vervelend en irritant en dat kan nooit de bedoeling geweest zijn.
Tarantino zet zelf een vlag op zijn gouden drol via een hopeloze cameo als medewerker van The LeQuint Dickey Mining Co. Vast ook een ironisch bedoelde zet maar daardoor niet minder erg om te zien.
Door al die ironie en dat cynisme mist de film ook volledig de boot als het gaat om geschiedenis. Hij had zijn, vaak jonge, publiek wat bij kunnen brengen over deze dubieuze kant van het Amerikaanse verleden, maar dat gaat nu volledig de mist in. Tarantino neemt dat verleden, zichzelf en zijn publiek niet serieus. De vraag wat ik dan met hem en zijn film doe is niet moeilijk te beantwoorden.